De James Webb Space Telescope: eerste resultaten


Op 11 juli 2022 was het zover: de eerste en zo verhoopte foto's van de James Webb Space Telescope (JWST) werden wereldkundig gemaakt. Dat het om een belangrijk gebeuren ging mocht zeker ook blijken uit het feit dat zelfs de Amerikaanse president Joe Biden het allemaal live mee volgde vanuit het Witte Huis. Zelden kregen astronomische beelden zoveel aandacht in de media.

De Hubble Space Telescope (HST) die ondertussen reeds meer dan 30 jaar in een baan rond de Aarde cirkelt en ons zoveel prachtige beelden en nieuwe inzichten over het heelal heeft bijgebracht, heeft nu een waardige opvolger.

 

JWST first images

Klik op de afbeelding om het bijhorende filmpje op YouTube te bekijken.

 

Op verschillende punten is er wel een grondig verschil tussen beide ruimtetelescopen. Om te beginnen is de JWST uitgerust met instrumenten die gebaseerd zijn op veel verder geëvolueerde technologie dan die aan boord van de HST.

Daarnaast is het grote verschil dat de HST vooral werkt in het zichtbare deel van het lichtspectrum, terwijl de JWST observeert in het infrarode deel van het spectrum. Op die manier krijgt men een veel bredere kijk en kan men informatie opsporen die tot nu toe voor ons ontoegankelijk was. Uiteraard vraagt de omzetting van die voor ons oog onzichtbare informatie tot zichtbare beelden heel wat technisch vernuft. Maar hoe artificieel de kleuren van de foto's ook zijn, toch geven ze een beeld van een voor ons verborgen realiteit.

Alle door NASA vrijgegeven foto's zijn ondertussen via diverse media verspreid en zijn op tal van sites op het internet te vinden.

Het meest tot de verbeelding sprekend beeld was ongetwijfeld de foto die door president Joe Biden himself aan de wereld werd onthuld: de meest gedetailleerde infrarood foto ooit van het extreem verre (en jonge) heelal. Het is een zogenaamd Deep Field, zoals de Hubble-telescoop er voorheen ook meerdere heeft geproduceerd.

 

JWST first Deep Field

 

Copyright afbeelding: NASA, ESA, CSA & STScI

 

Maar ook de andere foto's zijn even verbluffend. Of het nu over een stukje van de Carinanevel gaat waar sterren worden gevormd worden of de foto van het Stephan's Quintet of de zuidelijke Ringnevel of de bevestiging van de aanwezigheid van water op een exoplaneet: allemaal spectaculaire resultaten.

En dit is nog maar het begin…

Zonder tegenslagen rekenen astronomen erop dat de JWST minstens vijf jaar actief zal blijven. En men hoopt stilletjes deze termijn met vijf jaar te kunnen verlengen. Maar langer dan tien jaar zal deze telescoop niet actief kunnen zijn. Na die periode zal alle brandstof aan boord immers opgebruikt zijn.

 

Tekst: Emile Beyens

12-07-2022