De iOptron AZ Mount Pro GoTo op LiteRoc Tripod

Eerder dit jaar zocht ik een montering die zowel een 10cm f/9 lenzenkijker als een 18cm Takahashi Mewlon makkelijk zou kunnen dragen. Ik had voordien een Vixen AP2 reismontering, die echt niet voldeed: de refractor was er veel te lang voor, en had constant last van trillingen, en de Mewlon bleef maar niet in balans omdat de assen niet kunnen vastgeklemd worden.

 

Jammer genoeg werden we ook toen al geplaagd door een gebrek aan computerchips en andere onderdelen, waardoor de keuze aan monteringen uit voorraad leverbaar erg beperkt was. Ik liet me uiteindelijk verleiden door de iOptron AZ Mount Pro omdat deze steviger leek, en vooral enkele eigenschappen heeft die iemand met een slechte rug (zoals ik) goed van pas komen: een voorspelbare locatie voor het oculair waar de telescoop ook gericht staat; en go-to functionaliteit om automatisch onderwerpen aan de hemel te vinden.

 

De montering komt met een ingebouwde lithiumbatterij, goed voor 20u waarnemen volgens de documentatie (ik ben er nog niet in geslaagd ze leeg te krijgen), één nadeel is wel dat er helemaal geen indicatie is van het niveau van de batterij. Ik hang ze dan ook liefst minstens eens per week aan de lader. Het grote voordeel van de ingebouwde voeding is dat er minder kabels zijn, waardoor het geheel makkelijk op te stellen en af te breken is.

 

Eens opgesteld is het belangrijk de kop van de montering zo waterpas mogelijk in te stellen, wat snel te doen is met de ingebouwde doosniveau (dat is blijkbaar de naam voor een ronde waterpas, als je Wikipedia mag geloven...) en drie bouten met vleugelmoeren die makkelijk met de vingers te draaien zijn. Hierbij zien we nog een bonus: het statief is voorzien van trillingsdempers onder de voetjes, dus die moet je niet apart voorzien. En omdat ze vast zitten, raken ze ook niet verloren in het gras, wat anders al wel eens durft gebeuren!

 

Copyright afbeeldingen: Tom De Mulder

De montering aan het werk bij de samenstand van Jupiter en Saturnus eind 2020, en gericht op Mars in maart 2021.

De helderheid van de verlichting van de controller kan ingesteld worden, de Takahashi Mewlon 180C is heel stabiel met het bijgeleverde tegengewicht op de montering.

Planeet-astrofotografie lukt nog wel, met deze montering.

 

Na opstelling zet je de montering aan, en doet die een pirouette van 360° om het kompas te kalibreren, en tegelijkertijd een gps-signaal te krijgen om de locatie in te stellen (dit kan ook nadien manueel ingesteld worden). Daarna richt de kijker zich op een helder object (bij dit schrijven, in augustus 2021, zal dat meestal Jupiter zijn) en moet je manueel in de zoeker het object finaal centreren. Normaliter blijft het bij één enkel object, maar je kan ook meerdere objecten laten opzoeken, centreren en synchroniseren: hoe meer objecten hoe nauwkeuriger de go-to functionaliteit is.

 

Met één enkel object gecentreerd, en de montering waterpas opgesteld, kan je in de omgeving van dat eerste object ook dingen laten opzoeken door de montering, en zullen die meestal in beeld terecht komen. Ga je wat verder weg, of staat de montering wat minder waterpas, dan gebruik je toch best de instelling met drie heldere objecten, waarna de nauwkeurigheid van het automatisch richtsysteem echt wel indrukwekkend is.

 

Natuurlijk blijft dit een alt-azimut montering, dus geen equatoriale montering waarbij één van de assen parallel stat met de poolas van de Aarde. Dus tenzij je gaat waarnemen vanop de Noord- of Zuidpool gaat de montering beide assen moeten aansturen om objecten te volgen om ze in beeld te houden. En hier is dan toch een klein minpunt voor de montering: als je een echt goede kijker met grote vergroting gebruikt dan kunnen de trillingen van de motoren op deze twee assen wel zorgen dat je detail verliest. Meer dan pakweg 250 keer vergroten probeer je best niet.

 

Ik merk ook, zeker bij mijn exemplaar, dat er wat speling in de kop van de montering zit, ook als alle bouten en klemmen stevig vast zitten op de driepoot. Dit is echter geen probleem tenzij je voldoende hard tegen de montering of telescoop botst zodat deze verspringt.

 

Om de montering aan te sturen is er een gebruiksvriendelijke handcontroller (met verwarmd lcd-scherm voor koude nachten, en een rood lampje aan de onderkant om als zaklamp te gebruiken). De controller hangt aan een handige haak op de montering zelf en draait zo mee rond, en is er met een telefoonsnoer mee verbonden. Er is ook een WiFi interface die je met een app als Sky Safari op een smartphone of tablet kan gebruiken, maar ik verkies toch de controller, vreemd genoeg. Wel een minpuntje: Pluto staat niet op de lijst van planeten, ook niet als extraatje...

 

Algemeen gesproken ben ik wel tevreden met de montering. De prijs bij het Duitse Teleskop Express was ongeveer € 1.400 inclusief verzending. Ik had graag een iets stevigere kartonnen doos gehad voor transport, maar de montering zelf zit nog eens in een stevige metalen reiskoffer, en is dus toch goed beschermd. Er is natuurlijk ook het obligate rekje voor oculairs in de driepoot (persoonlijk heb ik liever een klaptafel bij de hand voor m'n oculairs, filters e.d.).

 

Geen montering voor astrofotografie, maar wel heel gebruiksvriendelijk en vrij draagbaar, met veel goede functies en accurate positionering.

 

Binnen een paar weken de eerste echte reistest naar het zuiden van Frankrijk!

 

Tekst: Tom De Mulder, september 2021