Ruimtevaart

13 juni wordt een belangrijke dag voor de sterrenkunde. Die dag immers zal om precies 12 uur onze tijd de Europese ruimtevaartorganisatie ESA in het Planetarium van de Koninklijke Sterrenwacht op de Heizel de derde en nieuwste catalogus publiceren met de laatste gegevens over ons melkwegstelsel die door de ruimtetelescoop Gaia werden waargenomen. Deze gegevens zullen de meest nauwkeurige en de meest volledige zijn ooit gemaakt en zullen bijgevolg een belangrijk impact hebben voor het astronomisch onderzoek. Dit is de derde publicatie. Twee verzamelingen meetresultaten werden eerder reeds gepubliceerd, een eerste op 14 september 2016 en een tweede op 25 april 2018.

Ook Belgische instituten, waaronder de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB), de Université de Liège (ULiège), de Université Libre de Bruxelles (ULB), en de KU Leuven hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan deze gegevensrelease.

Zij nodigen uit om in het Planetarium de persconferentie bij te wonen die zal doorgaan...

Gisteravond 26 november rond 21h00 heeft Nasa's InSight lander voet gezet op Mars, na een bijna zeven maand-durende vlucht van ongeveer 450 miljoen kilometer.

Via InSight (Interior exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport) wil men gedurende de komende twee jaar een beter beeld krijgen van de interne structuur van Mars.  Uit deze informatie hoopt men een beter inzicht te ontwikkelen enerzijds in de manier waarop rotsachtige objecten in ons zonnestelsel (waaronder dus ook onze Aarde en Maan) gevormd werden, en anderzijds in de evolutie van (exo-)planeten.

De gegevens van InSight zullen meermaals per dag doorgestuurd worden naar de aarde.  Daarvoor zal de Trace Gas Orbiter (TGO) van ESA en Roscosmos instaan, die gelanceerd werd in het kader van de ExoMars missie waarbij men op zoek gaat naar sporen van leven.  Om de landing van InSight nauwkeurig op te volgen werd gebruik gemaakt van twee kleine experimentele CubeSats, die...

Toen in 1995 voor het eerst een exoplaneet (een planeet draaiend rond een andere ster dan de Zon) ontdekt werd, kwam een antwoord op de prangende vraag of wij, aardbewoners, een uniek verschijnsel zijn in het universum dichterbij. Als we er immers in slagen ook elders planeten te ontdekken die vergelijkbaar zijn met onze Aarde, kunnen we bij die werelden beginnen speuren naar sporen van buitenaards leven.

Op 30 oktober 2018 kwam een einde aan de waarnemingen van de Amerikaanse Keplersatelliet. De grote verdienste van dit project is de bevestiging van het feit dat planeten een normaal bijproduct zijn bij het ontstaan van sterren en dat er in ons eigen melkwegstelsel meer planeten zijn dan sterren, waarvan een deel aardachtig zijn en zich niet te dicht bij hun ster en niet te ver van hun sterren bevinden, in de zogenaamd leefbare zone.  

De Keplermissie ging van start op...

Dinsdag 6 februari om 05u45 werd 's werelds krachtigste raket, de SpaceX Falcon Heavy, gelanceerd voor een testvlucht vanuit het Kennedy Space Center op Cape Canaveral in Florida. Na 3 minuten werden de herbruikbare zijboosters ontkoppeld, waarna deze na enkele minuten opnieuw landden op twee landingsblokken op Cape Canaveral Air Force Station. De centrale booster stortte neer in de Atlantische Oceaan, een paar honderd meter naast het landingsplatform. Elon Musk verklaarde de lancering te zien als een overwinning en grote opluchting.

Hoewel de aanvankelijke prestaties van de Falcon Heavy in alle opzichten vrijwel foutloos bleken te zijn was het afwachten of de bovenste trap tesamen met de lading, een rode Tesla Roadster, een zes uur durende vlucht tot een hoge baan rond de aarde zouden overleven. Falcon Heavy is ontworpen om tot 70 ton in een standaard baan om de aarde te brengen. Dat is dubbel zoveel als de hefcapaciteit...

Misschien een routineklus in het ruimtevaartprogramma rond het internationale ruimtestation: er worden voortdurend astronauten en voorraden naar en van het ISS getransporteerd, maar de lading die op zondag 17 december arriveerde was toch zeker wel een beetje speciaal, zeker voor het Belgische wetenschappelijke onderzoek, en ook voor MIRA zelf.

In de 2,4 ton materiaal die geleverd werd, zat ook 711 kg experimenten en onderzoeksmateriaal, met wat ons betreft als blikvanger een kleine bioreactor van het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK) uit Mol. Daarin een cultuur van een bepaald soort bacteriën, de Spirulina, die met het oog op toekomstige bemande ruimtemissies naar verre oorden (alles dus in het zonnestelsel behalve de Maan) essentieel zouden kunnen zijn met het oog op zuurstofproductie en het recycleren van afvalstoffen in de hermetisch afgesloten wereld van een ruimteschip en zijn bemanning.

Bij het SCK hebben ze intussen al heel wat expertise opgebouwd wat betreft de...

Het Internationaal Ruimtestation ISS is nu ook op Google Maps virtueel te doorlopen. De Franse astronaut Thomas Pesquet hielp Google met het maken van beelden aan boord, en die kan je nu op een Street View-achtige manier doorlopen. Hij schreef er ook blog post over—het maken van de beelden was immers niet eenvoudig. Volg deze link om het ruimtestation te doorlopen.

Zijn er op Mars sporen te vinden van methaan of andere gassen die kunnen wijzen op biologische processen die op Mars hebben plaats gehad of eventueel nog steeds plaatsvinden? Om een antwoord op deze prangende vraag te vinden werd het ExoMars-project ontworpen. Het project omvat twee gescheiden ruimtemissies. Een eerste ging van start op 14 maart 2016 toen de Trace Gas Orbiter (TGO) samen met Marslander Schiaparelli met een Russische protonraket werden gelanceerd. Een tweede ruimtemissie is voorzien voor het jaar 2020.

Oorspronkelijk was ExoMars een gezamenlijk project van de Amerikaanse NASA en de Europese ESA. Maar de NASA heeft zich ondertussen om financiële redenen uit het project teruggetrokken en werd vervangen door de Russische ruimtevaartorganisatie ROSCOSMOS.

Op 16 oktober kwam er een einde aan de duoreis van de Trace Gas Orbiter en Schiaparelli, op die datum zijn de twee sondes elk hun eigen weg gegaan. TGO werd in een...

De zeer succesvolle Rosetta-missie van de ESA is nog maar net achter de rug of de Europese ruimtevaartorganisatie is al aan een nieuwe uitdaging toe. De kleine lander Schiaparelli aan boord van het project ExoMars staat namelijk op het punt om hopelijk een zachte landing uit te voeren op het oppervlak van de planeet Mars met de bedoeling er te speuren naar sporen van leven. Er zal ook veel aandacht besteed worden aan het gedrag van de gebruikte landingstoestellen. Indien deze succesvol doen wat van hem verwacht wordt, zullen die binnen enkele jaren kunnen gebruikt worden bij nieuwe onbemande vluchten naar de Rode Planeet. In het verleden liepen er immers al verschillende pogingen om op Mars te landen verkeerd af.

Schiaparelli, voluit Schiaparelli EDM Lander (Entry, Descent and Landing Demonstrator Module), is een onderdeel van het ExoMars programma dat is opgezet samen met de Russische ruimtevaartorganisatie Roskosmos. Schiaparelli zit vast...